-
سوگند نمی خورم به اين بلد (
شهر ، سرزمين ، ديار ، مملكت )
-
و [در حاليكه] تو [هستی] مقيم (
دارای اجازه و مجوز اقامت ، اجازه يافته ، حلال شده ، مجاز ) به ( در )
اين بلد ( ديار )
-
سوگند والدی (
متولد كننده ای ، يكی از والدين ، يعنی پدر يا پدر بزرگ
، جد ) و آنچه را كه متولد كرد ( فرزند
دار
شد ، صاحب اولا شد ، اولاد به دنيا آورد )
[منظور آدم يا ابراهيم رسول الله است]
-
بدرستی آفريده ايم انسان را در
مشقتی ( درد و رنجی )
-
آيا حساب (
گمان و خيال ، تصور ) ميكند كه قادر (
توانا ) نميباشد برای او احدی (
كسی ، شخصی ، وجودی ، موجودی )
-
ميگويد هلاك (
نابود ، تلف ، نيست ) كردم مالی (
دارايی و ثروتی ) بدون كوشش و تلاشی [را][
يعنی مالی مفت و مجانی و باد آورده ای را كه در حال خانه نشينی
و استراحت به دست آورده بودم ،
ولخرجی و مصرف نموده ام]
-
آيا حساب (
گمان و خيال ، تصور ) ميكند كه نديده است او را ، احدی (
كسی ، شخصی ، وجودی ، موجودی
)
-
آيا قرار نداده ايم
برايش دو چشم
-
و زبانی (
گويش و گفتاری ) و دو لب را
-
و هدايت ( راهنمايی )
كرديم
او را [به] دو طريقت ( راه ، سلوك ، شيوه زندگی )
-
پس تن نداد به عاقبت (
با شوق و اشتياق تن به كاری نداد كه از برای عاقبت و گذشته
خودش
باشد )
-
و چه چيز آگاه (
باخبر ، معلوم و مشخص ) كرد تو را كه
چيست عاقبت
-
باز كردن (
گشودن ، رها كردن ) دربندی ( برده ای ،
به ريسمان بسته شده ای ) را
-
يا اطعامی (
خوراك خوراندنی ) [در] روزگاری دارای
تشنگی و گرسنگی (
مشكلات ، قحطی ، خشك سالی ، كميابی )
-
يتيمی دارای قرابتی (
نزديكی ، چه فاميلی و چه همسايگی و غيره
)
-
يا مسكينی (
درمانده ای ، فقيری ، نيازمندی ) ، دارای خاك
نشينی (
خاك نشين شده ای ، زمين گير شده ای ، افليج و فلج شده
ای
)
-
سپس باشد از كسانی كه ايمان آوردند و توصيه ( وصيت
، سفارش
) كردند به صبر ( شكيبايی
، پايداری و مقاومت ) و توصيه كنند به مرحمت ( لطف و بخشش و مهربانی
)
-
آنهايند گروه (
اهل ، جمع و جمعيت ) راست شده ( يمين شده
، با يمن
شده ، خوش اقبال و نيك بخت شده )
-
و كسانی كه كفر ورزيدند (
ناسپاسی و نا باوری كردند ) به آيات (
نشانه ها ، جملات كتاب ) ما ، ايشانند گروه (
اهل ، جمع و جمعيت ) چپ شده (
شمال يا شوم شده ، شقاوت و بد يمن شده ، بد
نگون شده ، بد
شگون شده ، واژگون شده )
-
برای ايشان آتشی پوشيده شده
ای (
بسته و بافته ، حصار و محاصره شده ، احاطه شده ای ) [است]